باسمه تعالي
مفاهيم اجتماعي در شعر معاصر و كهن
چکیده
بحث گسترش انديشههاي اجتماعي و گرايش به جامعه و مردمان معمولي و محروم را در انديشه و اشعار شاعران سنّتي و معاصر ميتوان مورد بررسي قرار داد. پيام مردمگرايي و انديشۀ توده گرايي و اعتماد به نظريّۀ تكامل اجتماعي و تمايلات انسان دوستانه از ديرگاه مورد توجّۀ شاعران ايران بوده است. موضوع اصلي اشعار اين شاعران، طرح نيازها و محروميّتهاي تودۀ مردم و دفاع از حقوق محرومان و رنجبران و مسايل اجتماعي موجود در جامعه ميباشد.
علاقه و اشتياق اين شاعران را به خواستههاي تودۀ مردم و جريانهاي اجتماعي با بررسي اشعار آنان ميتوان به خوبي احساس كرد و درك نمود. با وجود اينكه شعر و ادب در دوران گذشته، قبل از دورۀ مشروطه و عصر بيداري به گروههاي محدود حاكم متعلّق بود و ارتباط مستقيم با دربار داشت، عدّهاي از شاعران پيشين به مسايل اجتماعي و امور اجتماع توجّۀ خاص نشان داده و اين مضامين را در اشعار خود بيان نمودهاند.
اکثر شاعران معاصر نيز در اين مورد علاقه مندي وافر خود را به گرايشهاي اجتماعي نشان داده و موجب گرديدهاند كه ادبيّاتي تحت عنوان ادبيّات كارگري، شعر نو حماسي و ادبيّات ملتزم به وجود آيد.
شاعري كه مفاهيم اجتماعي را در شعر خود بيان ميكند، هدفش بالا بردن ادراك و بينش هنري و اجتماعي است. او ميخواهد شعرش پيام انساني داشته و مردم را با حوادث و رويدادهاي زمان خويش آشنا كند. روح شاعران شعر اجتماعي با احساس مسؤوليّتهاي اجتماعي سرشته شده و شاعر با مردم و در ميان مردم زندگي ميكند. او خود را تافتۀ جدا بافته از جامعه حس نميكند بلكه در درياي اجتماع غرق ميشود، حس ميكند، ميانديشد و با جريانات اجتماع ميآميزد و در ميان آن فرو ميرود. او در دشت فراخ اجتماع و به هر سوي و زاويۀ آن گام مينهد تا زمانۀ خويش را بشناسد و به ادراك و شعور اجتماعي دست يابد و به قول احمد شاملو:
بیگانه نیست
شاعر امروز
با دردهای مشترک خلق
او با لبان مردم
لبخند می زند
درد امید مردم را
با استخوان خویش
پیوند می زند
من الله التّوفيق
زهرا خلفي
عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد دزفول
:: موضوعات مرتبط:
مقالات ،
مفاهيم اجتماعي در شعر معاصر و كهن،
،
:: برچسبها:
مفاهيم اجتماعي در شعر معاصر و كهن,